045 Tam liệt miếu 三烈廟

蔡女生雛卓女奔
落花飛絮不勝言
千秋碑碣顯三烈
萬古綱常屬一門
地下相看無愧色
江邊何處吊貞魂
清時多少鬚如戟
說孝談忠各自尊

Phiên âm: 

Tam liệt miếu (1)

Thái nữ (2) sanh sồ Trác nữ (3) bôn
Lạc hoa phi nhứ bất thăng ngôn
Thiên thu bi kiệt hiển tam liệt
Vạn cổ cương thường thuộc nhất môn
Địa hạ tương khan vô quý sắc
Giang biên hà xứ điếu trinh hồn
Thanh thì đa thiểu tu như kích
Thuyết hiếu đàm trung các tự tôn

Dịch nghĩa: 

Miếu Tam Liệt

Nàng Thái sinh con, nàng Trác theo trai
Hoa rụng tơ bay nói sao cho xiết
Bia kệ nghìn năm tôn thờ ba người đàn bà tiết liệt
Dưới đất nhìn nhau, sắc mặt không hổ thẹn
Bên sông, đâu nơi viếng hồn trinh?
Thời bình lắm kẻ vểnh râu như ngọn kích
Nói hiếu bàn trung đều để suy tôn mình

Dịch thơ: 

Miếu thờ ba người đàn bà tiết liệt

Nàng Trác theo trai, Thái đổi chồng
Tơ bay hoa rụng nói thêm nhàm
Bia ghi liệt nữ nghìn năm rạng
Danh sáng cương thường một cửa gương
Dưới đất nhìn nhau không thẹn mặt
Bên sông đâu chốn viếng trinh hồn
Thời bình bao kẻ râu như kích
Nói hiếu bàn trung chỉ tự tôn

(Đặng Thế Kiệt dịch)

Chú thích:

(1) Tam liệt miếu: Tác giả chú thích như sau: "Khoảng niên hiệu Chính Đức nhà Minh (1506-1521), Lưu Thời Cử đi nhậm chức. Thuyền tới đây bị bọn cướp giết. Vợ là Trương thị, thiếp là Quách thị, con gái là Lưu thị, không chịu nhục, nhảy xuống sông chết. Khoảng năm Gia Tĩnh (1522-1526) được biểu dương và lập miếu thờ."
(2) Thái nữ: Tức nàng Thái Diễm, tự là Văn Cơ, con gái của Thái Ung cuối đời Đông Hán, kết duyên với Vệ Trọng Đạo, chưa có con thì chồng chết, trở về nhà. Sau đó quân Hung Nô đến xâm lược nhà Hán, bắt nàng đem gả cho người Hung Nô. Sau mười hai năm sinh được hai con. Tào Tháo là bạn thân của Thái Ung sai sứ đem vàng bạc chuộc về gả cho Đổng Tự.
(3) Trác nữ: Tức nàng Trác Văn Quân 卓文君 là con gái của Trác Vương Tôn 卓王孫 thời Tây Hán, góa chồng về ở nhà. Tư Mã Tương Như 司馬相如 đến dự tiệc, trông thấy nàng, bèn gẩy khúc Phượng cầu hoàng 鳳求凰. Nàng bỏ trốn đi theo Tương Như.