Search This Blog

Friday 12 June 2015

116 & 117 Tần Cối tượng 秦檜像


photo dtk 2005 Hàng Châu
(I)

殿







 

Tần Cối (1) tượng (bài I)

Điện cối (2) hà niên trùy tác tân
Khước lai y bạng Nhạc Vương phần
Thị phi tẫn thuộc thiên niên sự
Đả mạ hà thương nhất giả thân
Như thử tranh tranh chân thiết hán
Nại hà mĩ mĩ sự kim nhân
Thùy vân ư thế vô công liệt
Vạn cổ do năng cụ loạn thần


Chú thích


(1) Tần Cối 秦檜: Ngự sử Trung thừa đời Tống Khâm Tông 宋欽宗. Tần Cối chủ hòa với người Kim, sát hại Nhạc Phi 岳飛 và nhiều trung thần, nghĩa sĩ nhà Tống. Chết được phong là Trung Vương 忠王. Đến đời Tống Minh Tông 宋明宗, Cối bị xóa tước vương và đặt tên thụy là Mâu Xú 繆醜. Người ời sau dựng tượng Tần Cối quỳ chịu tội ở chân miếu Nhạc Phi (Xem Nhạc Vũ Mục mộ 岳武穆墓). Người ta thường lấy gậy đánh và nhổ vào mặt tượng.
(2) Điện cối 殿檜: Truyền thuyết ở bên điện vua Tống Huy Tông 宋徽宗 có một cây cối sinh ra nấm ngọc, người ta cho là điềm Tần Cối được trọng dụng, để sau làm mất nhà Tống. Sau cây cối đó bị chẻ làm củi.

Dịch nghĩa:
Tượng Tần Cối
(bài I)

Cây cối bên điện vua bị chẻ làm củi năm nào
Sao đến nương tựa bên mộ Nhạc Vương
Đúng hay sai, là chuyện nghìn năm phán xét
Đánh mắng đâu có làm đau đớn một cái thân giả
Coi cứng cáp thế kia, thật là con người sắt thép
Sao lại quỵ lụy đi thờ người Kim
Ai bảo nó không có công trạng gì ở đời?
Muôn đời lấy đó làm (làm gương) cho loạn thần phải sợ


Dịch thơ:
Tượng Tần Cối


Cối kia làm củi tự năm nào
Quẩn mộ Nhạc Phi hỏi cớ sao?
Định luận nghìn năm hay phải trái
Đánh la một xác chẳng buồn đau
Bề ngoài sắt thép coi ra vẻ
Trước mặt người Kim lại cúi đầu
Ai bảo tượng này vô tích sự?
Loạn thần ngó thấy ớn nghìn sau


(II)










Tần Cối tượng

Cách Thiên (3) các hủy ngọc lâu tàn
Do hữu ngoan bì tại thử gian
Nhất thế tử tâm hoài đại độc
Thiên niên sinh thiết phụ kì oan
Ngục trung dĩ tiễn sinh tiền huyết (4)
Giai hạ đồ tru tử hậu gian
Đắc dữ trung thần đồng bất hủ
Tề thiên kì phúc thái vô đoan


Chú thích

(3) Cách Thiên các 格天閣: Tần Cối ở gác Cách Thiên, do câu Nhất đức cách thiên 一德格天 (Đức cảm được lòng trời) của vua Tống Huy Tông đề.
(4) Sinh tiền huyết 生前血: Tần Cối chủ hòa với người Kim, giết Nhạc Phi trong ngục (Xem Nhạc Vũ Mục mộ 岳武穆墓).

Dịch nghĩa:
Tượng Tần Cối (bài II)

Gác Cách Thiên đổ nát, lầu ngọc tan hoang
Vẫn còn tên gian ngu bướng càn rở ở đây
Cả một đời trái tim chết chứa nọc độc
Nghìn năm cục sắt sống mang nỗi oan kì lạ
Trong ngục (kẻ trung thần) khi sống đã đổ máu
Dưới thềm hành tội tên gian ác đã chết rồi
Được với bậc trung thần cùng bất hủ
Cái phúc lạ tày trời đó thật oái ăm vô lí

Dịch thơ:
Tượng Tần Cối (bài II)

Gác Thiên lầu ngọc đã hoang tàn
Luẩn quẩn nơi đây gã đại gian
Một kiếp trái tim đầy nọc độc
Nghìn năm tượng sắt chịu niềm oan
Trung thần trong ngục tan thân chết
Ác tướng dưới thềm kể tội mang
Cùng với người trung còn mãi mãi
Tày trời phúc lạ nói sao đang 

 
(Đặng Thế Kiệt dịch)

No comments:

Post a Comment